تکیه لاریجانی بر کرسی ریاست
مهمترین تصمیم جدیدالورودهای بهارستان دهم، تعیین تکلیف کرسی ریاست بود. علی لاریجانی درحالی توانست بهعنوان رئیس مجلس همچنان به کار خود در کسوت ریاست ادامه دهد که اصلاح‌طلبان امیدداشتند بتوانند با رای به محمدرضا عارف، سهمی در میان سران قوا داشته باشند.
در جریان انتخابات هیاترئیسه، اصلاح‌طلبانی که خود را پیروز انتخابات هفتم اسفند می‌دانستند، با کنارگذاشتن رویکرد ائتلافی نسبت به اصولگرایان میانه‌رویی مانند لاریجانی، به رقابت بارئیس مجلس نهم پرداختند. این رقابت در نهایت با بسیج آرای اصولگرایان و بخشی از لیستامید به سود لاریجانی در نهایت به تکیه زدن چندین باره لاریجانی بر کرسی ریاست مجلس منتهی شد تا محمدرضا عارف تنها بهکرسی ریاست فراکسیون امید رضایت دهد.
قاضی‌پور و جنجال های ناتمامش
در ابتدای کار مجلس دهم،آنگاه که نوبت به بررسی اعتبارنامه نماینده‌ها رسید، ناگهان موضوع اعتبارنامه قاضی‌پور،نماینده ارومیه جنجال به پا کرد. موضوع این جنجال فیلمی بود که از این نمایندهمنتشر شده بود. فیلمی با ادبیاتی نامناسب در زمان تبلیغات انتخاباتی.هرچند واکنش‌ها به این اظهارات به ویژه از سوی نمایندگان زن بسیار انتقادی بود ولی درنهایت اعتبارنامه قاضی‌پور بدون مشکل به تصویب رسید. چندی پس از آن البته قاضی‌پوربار دیگر در کانون توجهات قرار گرفت. دلیل این مساله ماجرای ضرب و شتم خبرنگار روزنامهایران بود که بازتاب رسانه‌ای بسیاری داشت. ماجرایی که همچنان پرونده آن در هیات نظارت بر نمایندگان باز است و تعیین تکلیف نشده است.
کمیسیونی که مظلوم واقع شد
زمان به کمیسیون بندی نمایندگان که رسید باز هم به روال همیشه برخی کمیسیون ها با صف نماینده ها روبرو شدند و برخی دیگر هم با بی رغبتی و بی علاقگی وکلای ملت. این موضوع آنچنان در این دوره از پارلمان مشهود بود که تبدیل به چالشی برای قوه مقننه شد.
آنچنان که در جریان تعیین اعضایکمیسیون‌های تخصصی مجلس، موضوع عدم تمایل نماینده‌ها به عضویت در کمیسیون فرهنگیسروصدای بسیاری به پا کرد. جالب اینجا بود که حتی برخی نماینده‌هایی که با سابقهکار فرهنگی وارد بهارستان شده بودند هم حاضر نبودند به عضویت این کمیسیون درآیند. درنهایت کمیسیون فرهنگی با عضویت چند عضو هیات رئیسه، به عدد موردنظر برای رسمیتیافتن جلسات خود رسید.
فراکسیون‌هایی که سه‌گانهشدند
یکی از اتفاقات مهم مجلس دهم،موضوع ترکیب فراکسیون‌ها بود. نکته جالب توجه آن بود که برخی از اعضای دو فراکسیوناصلی مجلس یعنی فراکسیون امید و فراکسیون اصولگرایان در جلسات هر دو فراکسیون شرکتمی‌کردند! همین دوگانگی مواضع برخی از نماینده‌ها باعث شد تا کمی بعد فراکسیونمستقلین تشکیل شود. فراکسیونی که در حال حاضر در میانه دو فراکسیون امید واصولگرایان نقش‌آفرینی می‌کند.
حقوق‌های نجومی؛ موضوعیجنجالی از پاستور تا بهارستان
سال95 با افشای فیش‌های حقوقی برخی مدیران دولتی جنجالی شد، موضوعی که به سرعت به مسالهاصلی افکارعمومی تبدیل شده و نمایندگان را نیز به واکنش واداشت. نطق‌فاطمه حسینی یکی ازنماینده‌های جوان تهران درباره این حقوق‌ها پس از آنکه روشن شد پدرش نیز از حقوقنجومی استفاده کرده، مجلس را درگیر حواشی این موضوع کرده و عبارت «سفره انقلاب» رابه ادبیات سیاسی اضافه کرد. این حاشیه‌ها چنان گریبان بهارستانی‌ها را گرفت که حتیتا آخرین روزهای کاری مجلس در سال 95 که نماینده‌ها مشغول بررسی لایحه بودجه 96بودند، مصوبات خانه ملت در این رابطه زیر ذره‌بین رسانه‌ها و منتقدان قرار داشت وتدبیر نماینده‌ها برای جلوگیری از نجومی شدن حقوق مدیران دولتی جنجال‌آفرینشد و مجلس متهم به تصویب حقوق بالا برای مدیران شد.
انتقادات آنقدر بالا گرفت تا اینکه لاریجانی از منتقدان به دلیل زیرسوال بردن مجلس گلایه و تاکید کردکه اصل موضوع تامین نظر شورای نگهبان بود و جنجال‌آفرینان که در صدر آنها رئیسکمیسیون تلفیق برنامه ششم قرار داشت را به ترس از شورای نگهبان متهم کرد و کارشانرا انتخاباتی دانست. البته با اصلاح نظر مجلس، همچنان نظر شورای نگهبان تامین نشدو وضعیت سقف حقوق مدیران در برخی موارد بلاتکلیف باقی ماند.
قراردادهای جدید نفتی واعتراضات جنجالی
از دیگر حواشی ماه‌های نخستکاری مجلس دهم، موضوع قراردادهای جدید نفتی بود. قراردادهایی که قرار بود بااصلاحاتی همراه شود اما به زعم منتقدان، دولتی‌ها این اصلاحات را آنطور که گفته می‌شد،انجام نداده بودند. در نهایت این قرادادها با اعتراض برخی نمایندگان روبرو شد ومجلس نیز با تشکیل یک کمیته ویژه، این ماجرای جنجالی را حل و فصل کرد.
اعتراض به قراردادهای جدیدنفتی و نیز نقد ماجرای موسوم به FATF که بحث‌های بسیاری را در رسانه‌هابرانگیخت، ازجمله جنجالی‌ترین موضوعاتی بودند که نمایندگان در نخستین ماه‌های کاریخود در مجلس دهم به آن ورود کردند.
استیضاحی که تبدیل به استعفاشد
از دیگر اتفاقات خبرساز مجلسدهم در سالی که گذشت، ماجرای استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش بود. باوجود آنکه فانی قرار بود در صحن علنی بهارستان استیضاح شود، او ناگهان با استعفایخود و پذیرش آن از سوی رئیس جمهور، دست مجلس را برای رای اعتماد به جایگزینش بازگذاشت.
به دنبال استعفای وزیر آموزشو پرورش، دو وزیر دیگر یعنی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز وزیر ورزش و جوانانهم استعفا دادند که این تغییرات باعث شد در عمل روحانی در آخرین سال دولت یازدهمکابینه خود را ترمیم کند.
از سوال جنجالی از ظریف تاکارت زرد به رحمانی فضلی
در سال 95 بازار تذکر و سوالاز وزرا نسبت به مجلس نهم رونق کمتری داشت. یکی از جنجالی‌ترین سوالات را جوادکریمی قدوسی نماینده عضو جبهه پایداری از محمدجواد ظریف مطرح کرد. در جریان اینسوال و جواب، اظهارات تندی رد و بدل شد که بیشتر مربوط به موضوع تغییرات در ترکیبدستگاه دیپلماسی و جایگزینی جابری انصاری به جای امیرعبداللهیان بود.
از سوی دیگر در جریان سوال از وزرا، مجلسدهمی‌ها در اولین سال کاری خود به رحمانی فضلی وزیر کشور هم به دلیلی بلاتکلیفیموضوع پدیده شاندیز کارت زرد نشان دادند. آنها همچنین به دلیل عملکرد وزارت راه درموضوع حادثه قطار تبریز - مشهد عباس آخوندی را استیضاح کردند که این استیضاح از رای کافی در مجلسبرخوردار نشد و آخوندی در وزارت راه باقی ماند.
تلاش برای تعیین حد و مرز نظارت شورای نگهبان
از مهمترین مصوبات مجلس دهم باید به تلاش برای تعیین حد و مرز نظارت شورای نگهبان اشاره کرد. استفساریه ای که بعد از ماجرای مینو خالقی در مجلس مطرح و به جریان افتاد تا برای یکبار مرز نظارت استصوابی شورای نگهبان را مشخص کند.
بر این اساس شورای نگهبان نمی‌تواند پس از اعلام صحت انتخابات، صلاحیت منتخب را رد کند. این مصوبه بعد از چندین بار رفت و برگشت بین مجلس و شورای نگهبان، بیست و دوم اسفند ماه در مجلس مطرح شد و با اصرار مجلس بر مصوبه پیشین خود به مجمع تشخیص مصحلت نظام ارجاع شد.
بدعتی تازه در برنامه نویسی
در اولین سال مجلس دهم، بحثبر سر برنامه ششم توسعه داغ بود. دولتی‌ها لایحه خود را با 34 ماده راهی بهارستان کرده بودند اما در ایستگاه کمیسیون تلفیق حجم آن بیش از 4 برابر شده بود. آنجا نمایندگان 110 ماده جدید را وارد لایحه دولت کرده بودند. همین هم سبب شده بود که فراکسیون امید تصمیم بگیرد تا رای منفی به این مصوبه کمیسیون تلفیق بدهد. تصمیمی که در نهایت به سرانجام نرسید و بنا به ملاحظات زمانی کلیات لایحه برنامه ششم به تصویب رسید.
بررسی لایحه بودجه 96 نیز ازدیگر گام های مهم مجلس در سال 95 بود که به دلیل بالا و پایین شدن ارقام بودجهحواشی زیادی داشت.
نماینده هایی که حاشیه سازشدند
در سالی که گذشت برخی نماینده‌هابیش از دیگران حاشیه‌ساز بودند. یکی از خبرسازترین این نماینده‌ها، علی مطهری نایبرئیس مجلس بود که باز هم از طریق نطق‌ها و نامه‌نگاری هایش، واکنش منتقدان رابرانگیخت و حتی آنها را واداشت تا از وی برای حضور در هیات رئیسه مجلس سلب صلاحیتکنند که البته موفق به این کار نشدند. لغو سخنرانی علی مطهری در مشهد به دستور دادستان این شهر واکنش های زیادی را در پی داشت و منجر به طرح سوال ۲۸ نماینده از وزیر دادگستری و نامه ۱۵۰ نماینده به سران قوا برای برخورد با خاطیان شد.
ماجراهای مجمود صادقی واظهاراتش درباره حسابهای قوه قضائیه و تلاش برای جلب شبانه در منزلش، موضوع جنجالی دیگر مجلس در سال 95 بود. جمعی از فعالان دانشجویی سیاسی و مردم در پی اعلام خبر تلاش دادستانی برای بازداشت محمود صادقی مقابل منزل وی تجمع کردند. دادستان تهران در این باره گفته بود که در پرونده مطروحه علیه آقای محمود صادقی، ۸ فقره شکایت خصوصی و ۳ فقره اعلام جرم عمومی مطرح شده و از طریق مجلس شورای اسلامی و نیز کارگزینی دانشگاه تربیت مدرس احضاریه ارسال شده اما به لحاظ امتناع وی، بازپرس دادسرا دستور جلب وی را صادر کرده است. البته او نهم آذر ماه به صورت داوطلبانه در دادسرا حضور یافت.
جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد هم به سبب افشای اظهارات محرمانه ظریف درجلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس، یکی از پرحاشیه‌ترین نماینده‌ها در سال گذشته بهشمار می‌رود. کریمی‌قدوسی اظهارات منتسب به ظریف در جلسه محرمانه کمیسیون امنیت ملی مجلس را منتشر کرد که با واکنش منفی وزارت خارجه روبرو شد. در همین راستا رییس و اعضای کمیسیون امنیت مجلس پنجم دی ماه به دیدار ظریف رفتند و از حاشیه‌سازی‌ها و جفایی که به وزارت خارجه و کمیسیون شده اظهار تاسف کردند و در ادامه نیز شکایت از کریمی قدوسی در هیات نظارت بر رفتار نمایندگان مطرح شد.
برخورد عجیب مجلس با پلاسکو و قالیباف
چند هفته بعد از حادثه آتش سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو، محمدباقر قالیباف شهردار تهران و وزیر کشور برای بررسی این موضوع در جلسه علنی مجلس حضور یافتند؛ این جلسه با انتقادات به مدیریت شهری تهران همراه بود. نمایندگان در ادامه تحقیق و تفحص از شهرداری تهران را به جریان انداختند. تلاشی که پیشتر در ماجرای املاک نجومی هم صورت گرفت بود اما این ماجرا هم به سرانجام نرسید و در آخرین روزهای کاری مجلس تحقیق و تفحص از شهرداری تهران با رای مخالف نمایندگان از دستور کار مجلس خارج شد.
29213