مازندمجلس: خدیجه غبیشاوی، شورای نگهبان قانون اساسی در حالی بررسی صلاحیت یک هزار و 600 ثبت نام کننده در انتخابات ریاست جمهوری را از روز یکشنبه آغاز کرده است که گمانه زنی هایی درباره نامزدهای اصلی و نهایی انتخابات 96 مطرح می شود.

رسانه های خارجی زودتر از رسانه های داخلی ایران گمانه زنی درباره نامزدهای اصلی رقابت های ریاست جمهوری 96 را آغاز کرده اند، نام آنها را مطرح و به بررسی مواضع و جایگاه آنها در عرصه سیاست در ایران می پردازند.

آنچنان که خبرگزاری فرانسه در گزارشی که اخیرا منتشر کرده است نام حسن روحانی، محمدباقر قالیباف، ابراهیم رئیسی، محمود احمدی نژاد، حمید بقایی و اسحاق جهانگیری را به عنوان نامزدهای اصلی این انتخابات مطرح کرد و به بررسی وضعیت آنها پرداخت، گمانه زنی که البته دور از ذهن نیست و پیش بینی می شود این افراد نامزدهای نهایی انتخابات 29 اردیبهشت باشند.

در این بین، افرادی چون علیرضازاکانی، نماینده سابق مجلس، حمیدرضا حاجی بابایی وزیر سابق آموزش و پرورش احمدی نژاد و مصطفی میرسلیم نامزد موتلفه نیز از اسامی محتمل برای حضور در این رقابت ها به شمار می روند.

به گزارش نامه  نیوز، در این گزارش قصد داریم به مواضع این 9 شخصیت سیاسی در عرصه سیاست خارجی نگاهی بیندازیم، بررسی که البته برای افرادی مانند روحانی رئیس جمهور کنونی و محمود احمدی نژاد رئیس دولت های نهم و دهم کاری آسان و برای افرادی چون ابراهیم رئیسی تولیت آستان قدس رضوی و حمید بقایی معاون احمدی نژاد در امور اجرایی کاری دشوارتر به نظر می رسد چرا که این افراد تجربه بسیار اندکی در عرصه فعالیت سیاسی از خود تاکنون برجای گذاشته اند.

روحانی؛ شیخ دیپلمات با کارنامه درخشان

حسن روحانی، مذاکره کننده ارشد سابق کشورمان در پرونده هسته ای با غرب، انتخابات ریاست جمهوری 92 را با وعده باز شدن درهای کشور به روی تعامل با جهان و خروج از انزوای منطقه ای و بین المللی به پیروزی منتج کرد، وعده هایی که یکی پس از دیگری با گذشت زمان عملی شدند و تهران با امضای توافق تاریخی برجام میزبان افزایش 200 درصدی گردشگران خارجی از یک سو و از سوی دیگر باز شدن درهای کشور به روی سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی و تجاری جهان همزمان با پایان تحریم های اقتصادی غرب بود. روحانی با حضور در پاستور سیاست احترام عزت مندانه با کشورهای همسایه را در پیش گرفت؛ در قبال روسیه و پایتخت های اروپایی نیز روحانی با در پیش گرفتن سیاست خارجی عزتمندانه و دیپلماسی هوشمندانه توانست کشور را به مرکز دیپلماسی و تصمیم گیری های مهم بین المللی بازگرداند.

قالیباف، منتقد روحانی مخالف احمدی نژاد

به نظر می رسد شهردار تهران بنا دارد در سومین تجربه حضورش در انتخابات ریاست جمهوری پخته تر به مسائلی چون اقتصاد و سیاست خارجی بپردازد، جایی که در تقابل کامل با عملکرد دولت کنونی قرار دارد و پیش بینی می شود برنامه های قابل توجهی نیز در این عرصه ارائه کند.

قالیباف، در بخشی از سخنان اخیرش با رسانه های داخلی در تشریح دیدگاهش در عرصه سیاست خارجی می گوید: سیاست خارجی ما به جای تاکید یکسویه بر تقابل یا ائتلاف، باید بر روی رقابت جدی برای تامین منافع ملی متمرکز شود. تقابل با آمریکا به خودی خود ارزش نیست؛ همانطور که ائتلاف و کرنش کردن نمی تواند منافع ما را تامین کند. این همان دو نگاه افراط و تفریطی است. ما باید همان نگاه آرمانگرایی واقع بینانه را داشته باشیم.

وی در ادامه می گوید: افرادی که می آیند و می گویند رابطه ما با آمریکا برقرار شود مشکلات حل می شود، این یک کار عوامانه، عوام پسند و یک کاری در طراز شخصیت برجسته نظام اسلامی که خود را در معرض کار بزرگی به عنوان نامزد انتخابات قرار داده، نیست و من این را درست نمی دانم.

وی پیشتر نیز عملکرد رئیس جمهور سابق در عرصه سیاست خارجی را زیر سوال برده بود و گفته بود: قضیه هولوکاست ما را به کجا رساند؟ ما هیچ گاه با یهود مخالف نبودیم، یک دین است؛ آنجایی که ما مخالفت کردیم با صهیونیست ها بوده است. ما ۳۰ سال حامی اصلی آرمان فلسطین بوده ایم ولی به واسطه هوشمندی امام و رهبری کسی نتوانست ما را متهم به ضد یهود بودن بکند. ولی یکباره بدون توجه به نتایج و پیامدها بحث هولوکاست مطرح می شود. این چه نفعی برای انقلاب و فلسطینی ها داشت. ببنید وقتی ما آن زمان به اسم آرمان گرایی؛ موضوع هولوکاست را مطرح کردیم و آن جنجال ایجاد شد؛ زمانی دیگر سخن از بسیحی بودن و بازگشت و رجعت اقای چاوز را مطرح کردیم. این نتیجه و برآیند آرمان گرایی خامی است که در طی زمان استحاله شده است.

رئیسی، تعامل با غرب با رعایت اصل عزت

ابراهیم رئیسی را همه با دستگاه قضا و استان قدس رضوی می شناسند، جایی که ارتباطی با دیپلماسی و سیاست خارجی پیدا نمی کند شاید از همین روست که سوالات زیادی درباره مواضع و نظرات این روحانی 56 ساله در عرصه سیاست خارجی در اذهان عمومی ایجاد شده است.

وی در کنفرانس خبری پس از ثبت نام در انتخابات 96 به سوالی در این زمینه پاسخ می دهد و مواضع دولتش را در صورت پیروزی در این انتخابات را تا حدودی مطرح می کند. رئیسی در این باره می گوید: عزت و مصلحت ایجاب می کند تا با همه نیروها تعامل داشته باشیم که نگاه به تجربیات دیگران را نیز مورد توجه داریم و برنامه ما برون‌زا و درون‌نگر خواهد بود و قطعا ارتباطات اقتصادی و اجتماعی وجود دارد.  رئیسی تاکید کرد تعامل با غرب حتما در برنامه کاری خواهد بود به جز با اسرائیل که رژیم غاصب است، با رعایت اصل عزت با همه کشورها تعامل خواهیم داشت.

وی درباره مساله سوریه نیز گفت: حل مسئله سوریه باید توسط سوری‌ها انجام شود و حضور خارجی‌ها حتما مشکل ایجاد می‌کند و موجب گره بیشتر در سوریه می‌شود. مردم این کشور باید آینده آن‌را رقم بزنند.

احمدی نژاد، نه شرقی نه غربی فقط ونزوئلا!

سیاست خارجی رئیس دولت های نهم و دهم مجموعه پیچیده ای از انزوا در منطقه و جامعه جهانی بود، جایی که احمدی نژاد در 8 سال ریاست جمهوری 10بار به آمریکا سفر کرد و مابقی سفرهایش را به ونزوئلا و کشورهای دسته چندمی افریقایی و آمریکایی اختصاص داد. تهران در این دوران نه رابطه ای خاص و ویژه ای با متحدان شرقش داشت و نه حتی همسایگانش.

احمدی نژاد البته تلاش هایی هم برای بهبود روابطش با پایتخت های غربی و واشنگتن کرد، وی چندین نامه خطاب به روسای آمریکا و آلمان و ... فرستاد و مقامات سیاسی را به عدالت دعوت کرد اما پاسخی دریافت نکرد. احمدی نژاد با اظهارات و مواضع دور از جایگاه ریاست جمهوری و بعضا افراطی خود در مجامع بین الملل تنش و جنجال به پا کرد تا جایی که اسرائیل به حق خواهی در مقابل ایران پیش از گذشته جایگاه خود را در میان متحدانش تقویت کرد.

وی در تازه ترین اظهار نظر خود درباره توافق هسته ای نیز گفت: برجام یک معاهده و سند حقوقی است. مقامات رسمی جمهوری اسلامی آن را تایید و رهبری هم پایبندی خودشان را نسبت به آن اعلام کردند. مشکلی که در ارتباط با برجام وجود دارد، نوع اطلاع رسانی دو طرف در خصوص ظرفیت های این سند است به گونه ای که گویی تمام مشکلات تاریخ بشر قرار است با این معاهده حل شود.

بقایی، دنباله رو احمدی نژاد؟

حمید بقایی معاون اول احمدی نژاد در امور اجرایی بود و اظهار نظر جدی از سوی وی در خصوص مسائل سیاست خارجی عنوان نشده است، احتمالا بقایی که تنها فرد مورد اعتماد احمدی نژاد برای حضور در انتخابات 96 است دنباله رو سیاست های وی در عرصه سیاست خارجی نیز هست.

جهانگیری و حمایت از روحانی

معاون اول رئیس جمهور از جمله کسانی است که با هدف حمایت از روحانی و تشریح برنامه های دولت در انتخابات ثبت نام کرده است، وی خود را نزدیک ترین فرد به رئیس جمهور خواند و تاکید کرد روابط صمیمانه ای با روحانی داردف مواضع سیاست خارجی جهانگیری نیز حمایت از سیاست خارجی دولت یازدهم است. وی در جایی درباره سیاست خارجی دولت یازدهم می گوید: مهمترین اولویت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران توسعه روابط با همسایگان و کشورهای مسلمان است. دولت با تحقق برجام تا حدود زیادی فضای کار با دنیا را ایجاد کرد پس اینکه عده‌ای تلاش می‌کنند این کار بزرگ را کوچک جلوه دهند، در واقع خودشان را کوچک می‌کنند.


حاجی بابایی، موافق برجام و مخالف آمریکا

نماینده مجلس در ادوار پنجم، ششم، هفتم، هشتم و دهم و همچنین وزیرآموزش دولت دهم از دیگر نامزدهای احتمالی انتخابات 96 ریاست جمهوری است، حاجی بابایی یکی از 5 گزینه نهایی جمنا برای حضور در این انتخابات است که بررسی مواضع وی در زمینه سیاست خارجی قابل توجه است.

حاجی بابایی درباره مذاکرات هسته ای و برجام بر این باور است که اگر برجام به طور کامل اجرایی شود یکسری از مشکلات جامعه البته نه همه آنچه که مورد هدف ما بود، حل می‌شود. ممکن است برخی جابجایی‌های ارزی، گشایش‌های اقتصادی و مشکلات اقتصادی کشور با برجام حل شود اما همه این موارد در شرایطی است که برجام اجرایی شود، ولی ما معتقدیم آمریکا اراده‌ای برای تقویت جمهوری اسلامی ایران ندارد. برجام نشان داد که هر نوع خوش‌بینی نسبت به‌‌ آمریکا واقعاً اشتباه است، برجام ملت ما را بیدارتر و آگاه‌تر کرد.

وزیر آموزش و پرورش احمدی نژاد از مخالفان ارتباط با آمریکا است و در این باره نیز معتقد است: ملت ما به خوبی در طول 37 سال گذشته موضوع لزوم عدم اعتماد به آمریکا را درک کردند، ولی خواص و برخی مسئولان به دلیل برخی اجتهادهای سیاسی که دارند، معمولاً سعی می‌کنند گشایشی را به اختیار خودشان داشته باشند ولی معمولاً در مواجهه با آمریکا به درب‌های بسته می‌خوردند.

میرسلیم، حامی سیاست خارجی روحانی و رقیب رئیس جمهور

عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوم هاشمی رفسنجانی، به عنوان نامزد اصلی موتلفه خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آماده می کند، وی با لباس کارگران برای ثبت نام در این رقابت ها به وزارت کشور رفت .

وی پس از ثبت نام به خبرنگاران درباره مواضعش گفت وگو کرد، وی که از حامیان خط مشی روحانی در زمینه سیاست خارجی است با این حال روحانی را رقیب خود می داند و در زمینه سیاست خارجی گفت:  دولت دکتر روحانی همت خود را بر این گذاشت که در صحنه بین المللی حقانیت جمهوری اسلامی ایران را در زمینه دانش هسته ای به اثبات برساند، فعالیت زیادی در این زمینه صورت گرفت و فکر می کنم آنچه به عنوان موفقیت باید تلقی کنیم تثبیت حق ما در زمینه انرژی هسته ای و مشخص شدن مظلومیت ما در جهان بود.

وی پیشتر در مصاحبه ای نیز در باره گفته بود: در سیاست خارجی دولت یازدهم، آن اقتداری که امام می خواست، خیلی قشنگ پیاده شد. ما به لحاظ اقتدار در صحنه بین المللی خیلی موفق هستیم. نه اینکه ما خودمان بخواهیم از خودمان تعریف کنیم، دیگران می دانند این قضیه را اعتراف می کنند. نمونه اش را در مذاکراتی که در این 12 سال کش پیدا کرد و تا دو سال اخیر به نقطه اوج خود رسید ملاحظه می کنید.

زاکانی و حمایت از تغییر رویه سیاست خارجی

نماینده اصولگرای مجلس در دوره های هفتم، هشتم و نهم و رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام از دیگر کسانی است که نامش به عنوان یکی از گزینه های احتمالی رقابت های انتخابات 96 مطرح می شود. وی یکی از منتقدان اصلی سیاست خارجی دولت روحانی است.

زاکانی در اظهار نظر اخیر خود درباره وضعیت سیاست خارجی کشور کفت: دستگاه سیاست خارجی ما باید تغییر رویه بدهد. در کنار رایزنی‌های فرهنگی، رایزن اقتصادی هم داشته باشد. سفارتخانه‌های ما باید مامن تولید کنندگان و مامن تجار باشد. اگر دست روی دست بگذاریم خارجی‌ها می‌آیند و وارد کار می‌شوند.