امروز گسترهى وسیعى از فعالیتهاى سازندگى و محرومیتزدایى از قبیل سدسازى، ساخت اتوبان و فرودگاه، بازسازى تأسیسات و اسکلههاى بنادر کشور، راهسازى، سازمان دریایى، پروژههاى کشاورزى و دامدارى، طرحهاى آبرسانى و گازرسانى، احداث واحدهاى مسکونى، خودروسازى، تولید قطعات صنعتى، درختکارى و احیاء جنگلها و بازسازى مناطق جنگزده را در بر مىگیرد. در این نوشتار به بخشهایى از ماموریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در سازندگى کشور و محرومیتزدایى اشاراتى خواهیم داشت.
در دوم اردیبهشت سال 58 که امام خمینى(ره) فرمان تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامى را صادر فرمودند، هیچ کسى گمان نمىبرد روزى فراخواهد رسید که این تشکیلات علاوه بر پاسدارى از انقلاب و آرمانهاى آن، گام در راه سازندگى کشور بگذارد.
درطول سالهاى دفاع مقدس یگانهاى مهندسى باتوجه به روحیه اعتقادى و مردمى با بکارگیرى امکانات محدود موجود و استفاده از ابتکار وخلاقیتها در امور مهندسى اقدام به احداث خاکریز، راه، پل، سنگر و.... مىنمودند. سه نمونه از آن ابتکارها که در عملیاتها تأثیر تعیینکنندهاى داشت، ایجاد جاده هور العظیم به طول دهها کیلومتر، احداث پل شناور خیبر به طول 14 کیلومتر و احداث دو پل عظیم بر روى رودخانه اروند رود به طول 900 متر بود.
پس از پایان دفاع مقدس بهلحاظ ضرورتهاى بازسازى و تکنولوژى، شرایط ویژهاى جهت فعالیتهاى مهندسى در مجموعه سپاه ایجاد گردید. در آن زمان خسارات وارد شده به کشور بهحدى بود که توان بخش دولتى و بخش خصوصى به تنهایى قادر به تعمیر و بازسازى 1200 کیلومتر مرز جنگى در کشور نبودند.
در چنین شرایطى نیاز به مدیریت جهادى براى سرو سامان دادن به وضع کشور بیش از پیش حس مىشد. بر همین اساس هم در سال 1368 به دستور حضرت آیتالله خامنهاى رهبر معظم انقلاب و با حکم محسن رضایى فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، مشارکت مهندسى سپاه در بازسازى و سازندگى کشور، با استفاده از تجارب گذشته بخشى از امکانات و منابع انسانى در سازمان مستقلى تحت عنوان قرارگاه سازندگى خاتم الانبیاء(ص) سازماندهى و وارد عرصه سازندگى کشور با هدف «آبرسانى، صدور نفت و گاز، پروژههاى سدسازى، انتقال آب و نیرو و راهسازى» شد. اگر سپاه در طول جنگ به سنگرسازى، ساخت پلهاى تاکتیکى، خاکریز و... مشغول بود، پس از جنگ مىباید در حوزههاى وسیعترى از عمران -آنهم نه فقط در محدوده مناطق جنگى بلکه در کل کشور- بپردازد.
سپاه پاسداران با توجه به اصل 148 قانون اساسى که گفته نیروهاى مسلح در زمان صلح مىتوانند در امور عمرانى و سازندگى بهکار گرفته شوند، در طول زمان قرارگاه نوح، کربلا و کوثر را بهعنوان زیر مجموعههاى قرارگاه سازندگى خاتم الانبیاء براى فعالیتهاى خود تأسیس و براى هر یک ماموریت ویژهاى تعریف کرد.
* قرارگاه نوح
قرارگاه سازندگى نوح یکى از زیرمجموعههاى قرارگاه سازندگى خاتم الانبیا است. این قرارگاه مسؤولیت ساخت تونل و سازههاى زیرزمینى، اجراى پروژههاى صنعت، گاز، پتروشیمى، نفت، شناورسازى و اسکلهسازى را بر عهده دارد. این قرارگاه در حوزه دریا احداث بیش از 104 کیلومتر انواع موجشکن، دایک و حفاظت ساحلى، احداث بیش از 50 پست انواع اسکله با کاربرى متفاوت اعم از کانتینرى، چند منظوره، صادرات نفت، گاز، گوگرد، LPG&LNG و غیره به طول تجمعى بیش از 10 کیلومتر، بیش از 270 کیلومتر شمعکوبى انواع شمعهاى فلزى و بتنى در پروژههاى دریایى، بیش از 88 کیلومتر انواع شمع درجا در پروژههاى دریایى، بیش از 120000 تن عملیات فلزى و آرماتوربندى در پروژههاى دریایى را در پرونده خود ثبت کرده است.
در حوزه صنایع گاز، نفت و پتروشیمى، شناورسازى و نصب اسپولهاى 1000 مترى در عمق 10 مترى از تراز آبهاى آزاد، طراحى و احداث 5 واحد آبگیرى با ظرفیت تجمعى 225000 متر مکعب در ساعت، طراحى و احداث 16 مخزن ذخیرهسازى، نصب آب شیرینکن با ظرفیت 180 متر مکعب در ساعت، احداث 258 کیلومتر خطوط انتقال نفت و گاز، لوله گذارى در بستر خلیج فارس با قطر 2400 میلیمتر و طول 850 متر جهت پروژه آبگیر پردیس، ساخت و شناورسازى Basin (سازه بتنى با وزن 8500 تن) با روشى نوین براى اولینبار در خاورمیانه در پروژه آبگیر پردیس بخشى از عملکرد این مجموعه سازندگى است.
قرارگاه کربلا در سال 1368، فعالیت خود را آغاز نمود و هماکنون بهعنوان بزرگترین گروه تخصصى قرارگاه سازندگى خاتم الانبیاء(ص)، با بهرهگیرى از روحیه جهادى، بسیجى و پاسدارى و با توجه به ارزشهاى اسلامى و انقلابى با اقتدار در این مسیر گام برمىدارد.
برخوردارى از 15مؤسسه اجرائى و یک مؤسسه مشاور، بکارگیرى بیش از11000 نفر کارکنان متعهد و متخصص، بهرهگیرى بیش از 6000 دستگاه انواع ماشینآلات سنگین، نیمهسنگین، سبک و تجهیزات تخصصى و مدرن و کسب تجربه و دانش حاصل از اتمام بیش از 700 پروژه مهم در جاى جاى کشور پهناور جمهورى اسلامى ایران، شرایطى را ایجاد کرده است که قرارگاه کربلا با بیش از دو دهه سابقه، با افتخار و اقتدار در توسعه و آبادانى کشور در گرایشهاى حمل و نقل جادهاى و ریلى، سد و شبکه، خطوط انتقال، صنایع معدنى و... پیشرو باشد.
این مجموعه با اجراى بهموقع و حتى زودتر از موعد واجراى پروژهها فراتر از تعهدات قراردادى و بر محور کیفیت و دانش، تعهد و مسؤولیتپذیرى، رعایت اصول کنترل کیفیت (QC) و ضمانت کیفیت (QA)، توجه ویژه به ایمنى و سلامت ومحیط زیست (HSE)، برنامهریزى درست و حسابشده توانسته علاوه بر ثبت رکوردهاى بىنظیر، رضایت مردم و اعتماد کارفرمایان را جلب کند.
احداث راهآهن یزد - اقلید و کاهش 311 کیلومترى از مسیر بافق تا شیراز، احداث راهآهن سریعالسیر قم- اصفهان، ساخت سد مخزنى گاران، پروژه خط انتقال گاز 36 دوم خرم آباد-ملایر بخش کوچکى از عملکرد این قرارگاه است.
29213