مازندمجلس: برگزاری مناظره‌های زنده انتخاباتی از جذاب‌ترین و تاثیرگذارترین انواع برنامه‌های تبلیغی انتخابات است که می‌تواند در صورت طراحی و اجرای صحیح به دو صورت به  انتخابات  کمک کند:

1-گرم کردن تنور انتخابات وتحقق حضور حداکثری مردم

2-کمک به مخاطبان برای انتخاب کاندیدای اصلح

با این مقدمه باید دید مناظرات اخیر تا چه حد در تحقق این دو هدف موفق بوده است؟ برای این منظور مناظرات را از دوجنبه ساختاری و محتوایی بطور اجمالی  بررسی خواهیم کرد.

از نظر شکلی و ساختاری دعوت همزمان هر شش کاندیدا و نوع تقسیم بندی زمانی و موضوعی با توجه به سقف زمانی برنامه از مهم‌ترین ضعف‌های این برنامه بود.

براساس این تقسیم بندی هرکاندیدا چهار دقیقه در مورد یک  موضوع صحبت می‌کرد و سایر کاندیداها دو دقیقه فرصت نقد داشتند و در نهایت پنج دقیقه برای جمع‌بندی زمان در نظر گرفته شده بود که با توجه به تنوع و اهمیت موضوعات و نیز تعدد کاندیداها  و هم‌چنین با عنایت به سقف زمانی برنامه، نوع برنامه‌ریزی زمانی اصلا مطلوب نبود و شاهد بودیم که موضوعات  به شکل ناقص مطرح و به شکل ناقص، نقد و جمع بندی می‌شد و عملا بخاطر تعداد بالای کاندیداهای حاضر در برنامه و عدم امکان کنترل مجری، کاندیداها از این فرصت‌ها برای بیان شاه بیت‌های مواضع خود که بیشتر اوقات، ربطی هم به موضوع نداشت استفاده کردند و توجهی به سوالات مجری و حتی نقدهای سایر کاندیداها نداشتند.

بهتر بود که با افزایش تعداد مناظرات، علاوه بر مناظره جمعی، کاندیداها بصورت زوجی هم بایکدیگر مناظره می‌کردند و در نهایت با جمع بندی نظرات هرکدام از کاندیداها توسط مجری مخاطبان راحت‌تر از نظرات کاندیداها در مورد موضوعات مهم مطلع می‌شدند، در این صورت اداره مناظره توسط مجری هم راحت‌تر بود و نیز مخاطبان به صورت تطبیقی از نظرات کاندیداها اطلاع پیدا می‌کردند.

از سوی دیگر موضوعات انتخابی هم دچار نوعی عدم تجانس و پراکندگی بود. برای مثال تلفیق دو موضوع مهم سیاست خارجی و فرهنگی در یک مناظره قطعا اشتباه بود و هیچ‌کدام از این دو موضوع بطور کافی بررسی نشدند و برنامه به هدف خود که تبیین نظرات کاندیداها و افزایش قدرت انتخاب آنان بود، نرسید.

در یک جمع بندی، برنامه‌ریزان این مناظره‌ها نتوانستند بین  تنوع موضوعات و تعدد کاندیداها و سقف زمانی برنامه، تناسب صحیحی بر قرار کنند و حضور همزمان کاندیداها و عدم امکان کنترل مجری عملا باعث پراکنده‌گویی و پرداخت ناقص به موضوعات و نیز سخنان خارج از موضوع کاندیداها و در نهایت ایجاد چالش‌های مخدوش و غیرکارشناسی و بی‌هدف شد و با این طراحی غلط نتوانستیم از این ظرفیت بزرگ  رسانه ملی استفاده بهینه کنیم.

به امید آن‌که دست اندرکاران با جمع بندی نقاط ضعف وقوت مناظرات بتوانند طرحی جامع و موثر برای اجرای بهتر این رویداد مهم رسانه‌ای در آینده، تهیه نمایند.

یادداشت از: دکتر سیدمرتضی اسماعیلی‌طبا کارشناس مدیریت رسانه