برگزیده ها
مرگ تدریجی اقتصاد ملی و لزوم تشکیل نیروی های ویژه واکنش سریع اقتصادی

اختصاصی مازندمجلس:اقتصاد ایران در تَبی شدید می سوزد. آن هم در سالی که به نام اقدام های عملیاتی اقتصادی نام گذاری شده است. تب اقتصاد آن قدر بالا رفته است که اگر هرچه سریع تر برای درمانش چاره ای اندیشیده نشود و داروی مناسبی برایش تجویز نگردد، چه بسا دچار تشنجی شدید شود و این تشنج به مرگ و نابودی اقتصاد ملی بیانجامد. به واقع اگر اوضاع به همین منوال پیش برود مرگ تدریجی اقتصاد ایران امری محتوم به نظر می رسد. اینکه چرا و به چه دلیل نظام اقتصادی ما به اینجا رسیده است خارج از بحث و هدف این نوشتار کوتاه می باشد.

اختصاصی مازندمجلس:اقتصاد ایران در تَبی شدید می سوزد. آن هم در سالی که به نام اقدام های عملیاتی اقتصادی نام گذاری شده است. تب اقتصاد آن قدر بالا رفته است که اگر هرچه سریع تر برای درمانش چاره ای اندیشیده نشود و داروی مناسبی برایش تجویز نگردد، چه بسا دچار تشنجی شدید شود و این تشنج به مرگ و نابودی اقتصاد ملی بیانجامد. به واقع اگر اوضاع به همین منوال پیش برود مرگ تدریجی اقتصاد ایران امری محتوم به نظر می رسد. اینکه چرا و به چه دلیل نظام اقتصادی ما به اینجا رسیده است خارج از بحث و هدف این نوشتار کوتاه می باشد. اما شدّت بیماری و شکستگی های جسم رنجور و بیمار اقتصاد ایران- که بخصوص در چند سال اخیر با تجویزهای نامناسب بیشتر نیز شده- به اندازه ای است که به این سادگی ها قابل درمان و ترمیم نمی باشد. اصلاح، مَرمّت و بازسازی ساختار فعلی اقتصاد نیاز به صبری ملّی و همراهی و حمایت همه جانبه از تیم اقتصادی دولت دارد.

بدون شک دکتر روحانی و تیم اقتصادی همراهش روزهای سختی را در پیش رو دارند. روزهایی که اعمال تحریم های جدید تحمّل و عبور از آن را صدچندان دشوارتر نموده است. بدون تردید عبورِ بدون برنامه ریزیِ دقیق  از بحران های اقتصادی موجود می تواند مهلکه ای عظیم برای تیم اقتصادی دولت آینده باشد. در چنین روزگاری، برای عبور از این شرایط، تشکیل یک نیروی واکنش سریع اقتصادیEconomic Rapid Reaction Force  متشکل از تکاوران اقتصادی می تواند بسیار کارساز و راه گشا باشد. درست است که "نیروی واکنش سریع" عنوانی نظامی محسوب می شود. اما می توانیم در برخی  عرصه های اجتماعی مانند اقتصاد از این عنوان و اصطلاح استفاده نماییم.

دانشنامه آزاد ویکی پدیا در تعریف واژه نظامیِ کماندو Comando یا تکاور چنین می نویسد:« کماندو یا تکاور به گروه ویژه ای از نیروهای نظامی که توان عملیاتی ویژه ای دارند، گفته می شود. کماندو معمولاً به معنای پیاده نظام سبک، نخبه و یا واحد نیروهای عملیاتی ویژه ای که متخصص عملیات آبی-خاکی، چترباز، عملیات راپل و تکنیک های مشابه به منظور هدایت و اجرای تَک(حمله) هستند».

ویژگی های عمده نیروهای کماندو و واکنش سریع براساس این تعریف عبارتند از:

1- ایشان نخبگانی هستند با توان عملیاتی بسیار بالا.

2- توانمند در استفاده از کمترین ابزار سخت افزاری و نرم افزاری برای تحقق اهداف از پیش تعیین شده با بهره گیری از توان نخبگی شان.

3- متخصّص در امور مختلف.

4- توانایی طرح ریزی، هدایت و رهبری یک حمله برق آسا. می توانیم دو ویژگی عمده دیگر نیز به ویژگی های پیش گفته یک تیم واکنش سریع اضافه کنیم.

1- عقلانیت.

2- اعتدال.

به عبارت دیگر، نیروهای واکنش سریع برای پیروزی در عملیاتِ سریع، مجبور هستند که تمامی محاسبات را براساس عقلانیت و با پرهیز از هرگونه رفتارهای افراطی و رعایت اعتدال انجام دهند.

در شرایط فعلی تیم اقتصادیِ دولت آینده نیز باید بر اساس تفکر نیروهای واکنش سریع بسته شود. مدیران اقتصادی دولت جدید می بایست توانایی آن را داشته باشند که در برابر بحران های آنیِ احتمالی داخلی و بحران هایِ قطعیِ بین المللی عکس العمل و واکنش سریع و متناسب با شرایط را بروز داده، و بتوانند مانند یک تکاور در شرایطی سخت تر از شرایط فعلی و با همه کمبودها و کاستی های ناشی از تحریم ها، تمام توان، تخصص و خِردِ خود را به کار بندند تا ضمن عبور از بحران های پیش رو، بهترین نتایج ممکن برای اقتصاد ایران حاصل آید. امروز اقتصاد به نیروهای ویژه و تئوریسین هایی نیاز دارد که بتوانند از تهدیدات بزرگترین فرصت ها را برای نجات خلق نمایند.

تشکیل نیروهای واکنش سریع و ویژه اقتصادی در دولت آینده باید جزو اوّلین و بالاترین اولویّت های برنامه ریزی شخص رییس جمهور باشد. مدیران اقتصادی دولت آینده باید بتوانند به عنوان نیروهای استقرار سریع Deployment Force در شرایط کاملاً اورژانس و آماده باش دائمی فعالیت نمایند تا ضمن بازسازی نظام اقتصادی کشور با احیای اعتبار و پرستیژ از دست رفته اقتصادی ایران در سطح منطقه و جهان، پاسخ محکمی نیز به تحریم کنندگان
داده شود. دولت یازدهم دولت سیاست خارجی بود. دولت دوازدهم می بایست دولت اقتصاد باشد. دولت آینده می بایست ضمن رعایت اصول توسعه متوازن و همه جانبه در کشور، اما اهم برنامه ها و فعالیت های خود را به بازسازی و سامان دهی ویرانه های اقتصادی ناشی از غفلت مدیران در چند سال گذشته معطوف سازد.  تا نشود روزی که اقتصاد پاشنه آشیل دولت باشد.  

  یادداشت: مسعود طبری

دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی

مازندمجلس - اقتصاد بیمار - مرگ تدریجی اقتصاد - دکتر روحانی