اختصاصی مازندمجلس:  حوزه انتخابیه تنکابن، رامسر و عباس آباد به مرکزیت تنکابن یک نماینده دارد و غربی ترین حوزه انتخابیه استان مازندران است. این حوزه بالغ بر 250هزار نفر جمعیت دارد. از مهم ترین بخش های این حوزه انتخابیه می توان به خرم آباد، نشتا، عباس آباد، سلمان شهر و کلار اشاره کرد. همانند دیگر حوزه های غربی استان مازندران، تنکابن، رامسر و عباس آباد نیز چارچوب سنتی خود در کارزار انتخابات را تا سال ها حفظ نمود. اما شاهد بودیم که در دو دوره ی اخیر این پوسته ی سنتی دستخوش تغییرات شده است. این تغییرات سبب شد تا پیش بینی معادلات سیاسی این حوزه و حتی روند فعالیت کاندیداهای دوره آینده با چالش روبرو شود. گزارش تفصیلی ده دوره انتخابات مجلس حوزه انتخابیه تنکابن، رامسر و عباس آباد در ادامه می آید:     

قیام احزاب در مقابل قوم برانگیزی
انتخابات مجلس شورای اسلامی جز در کلان شهرها علی‌الخصوص حوزه تهران و شمیرانات، اصولاَ رخدادی غیرسیاسی است و در زمره وقایع اجتماعی دسته‌بندی می شود. سوای از مباحثی که امروز درخصوص نفوذ جریان افراطی مدرنیسم در جامعه ایران مطرح می شود، باید گفت ایران در جغرافیای قابل توجهی دارای مناطقی با چارچوب های سنتی مستحکم است.

مسئله انتخابات، بخصوص انتخابات مجلس شورای اسلامی مثال خوبی برای اثبات این ادعاست. جایی که رای قومیتی در بسیاری از موارد نتیجه انتخابات را مشخص نموده و تلاش جریانات و احزاب سیاسی برای همراهی توده مردم بخصوص در دهه آغازین انقلاب اسلامی بی نتیجه ماند. به طورکلی جنس و خصوصیت انتخابات مجلس شورای اسلامی به نحوی است که نگرش شاخصه‎های انتخاب مردم را دچار تغییر عمده می‎کند، به‌طوری که بر خلاف آنچه انتظار می‎رود، شاخصه‎های منتخب‌سازی عبارتند از قوم‌گرایی، میزان و نوع شهرت، منافع شخصی و به‌طورکلی شناخت شخصی افراد از نامزدها. از این رو در نگرشی منطقی برچسب‎های اصولگرا، اعتدالگرا یا اصلاح‌طلب کمترین تاثیر را در بین شاخصه‌های انتخاب دارا هستند.

اما روند تغییرات و آگاهی اجتماعی-سیاسی در کنار شکل گیری احزاب با تکیه بر توان تبلیغات سیاسی این ساختار سنتی را با تغییراتی مواجه ساخته است. حوزه انتخابیه تنکابن، رامسر و عباس آباد به عنوان غربی ترین حوزه انتخابیه استان مازندران مثال مناسبی برای اثبات گزاره های بالاست.

طی ده دوره اخیر انتخابات مجلس این حوزه انتخابیه شرایط گوناگونی را تجربه کرده است. ادوار آغازین مجلس و تا شکل گیری و رشد احزاب ساختار سنتی و رای قومیتی بر این حوزه سابه افکنده بود، اما به مرور احزاب وارد کارزار انتخابات شدند. دهمین دوره انتخابات مجلس مصداق ملموس و بارز رقابت احزاب بود. سال 94 آخرین تحولات سیاسی در کنار صف بندی های جریانات حزبی، به نحوی شکل گرفت که دو گرایش عمده سیاسی در انتخابات حضور داشتند.

جریان ائتلافی اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان، و جریان ائتلافی اصولگرایان که انتخابات مجلس دهم صحنه رقابت این دو جریان بر سر نائل‌آمدن به اهداف نه چندان متضاد آن ها بود. هدف ائتلاف اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان تصاحب چهل تا پنجاه کرسی و حضور در بهارستان بود و هدف ائتلاف اصولگرایان نیز تصاحب باقی کرسی‎ها تا با قدرت کمی خود، قدرت کیفی جریان مقابل را به اقلیت بهارستان تبدیل کند.



هر آنچه در ده دوره اخیر گذشت
دوره اول انتخابات مجلس در شرایطی برگزار شد که شخصیت های فعال در مبارزات منتهی به پیروزی انقلاب و چهره های تاثیرگذار هر منطقه از شانس پیروزی بالایی برخوردار بودند. حجت الاسلام حسن یوسفی اشکوری به عنوان خطیبی توانمند و روحانی تاثیرگذار منطقه، با کسب 73درصد آرا راهی مجلس شد.

دوره دوم مجلس، سراسر کشور درگیر موضوع جنگ تحمیلی بود. در همین راستا و با توجه فعالیت نهادهای نظامی و مردمی فعالان این حوزه نمود خوبی در توده مردم داشتند و به همین علت در صورت کاندیداتوری از شانس خوبی برای حضور در مجلس برخوردار بودند. حجت الاسلام ابوالقاسم رزاقی که به عنوان مسئول جهاد سازندگی حوزه انتخابیه تنکابن، رامسر و عباس آباد به فعالیت می پرداخت، توانست با حمایت ائمه جمعه منطقه به مجلس راه پیدا کند.

وی در مجلس به عضویت کمیسیون دفاع درآمد. این نماینده مجلس اسفند سال 64 بر اثر اصابت موشک هواپیماهای جنگی دشمن بعثی به هواپیمای حامل ایشان و چهل نفر از نمایندگان و مسئولان قضایی، از جمله شهید حجت الاسلام محلاتی به مقام شهادت نائل آمد.

پس از شهادت حجت الاسلام رزاقی و در انتخابات میاندوره ای، این سید علی اکبر طاهایی بود که با کسب نزدیک به 80درصد آرا راهی مجلس شد. وی با رای مردم توانست دوره سوم نیز نماینده این حوزه انتخابیه باقی بماند. طاهایی پیش از دوران نمایندگی، سرپرست فرمانداری تنکابن بود. حمایت ائمه جمعه درکنار حمایت چهره های مذهبی تاثیرگذاری چون فخرالدین حجازی یکی از مهم ترین دلایل رای آوری طاهایی بود.

انتخابات مجلس چهارم در این حوزه انتخابیه شرایط ویژه ای داشت. مخالفت جدی ترین گزینه ورود به مجلس یعنی ابوالفتح نیکنام با امام جمعه وقت تنکابن شرایط را به گونه ای رقم زده بود که معادلات انتخاباتی همانند ادوار گذشته پیش نرود.

از سوی دیگر برخی حواشی باعث شده بود تا چالش های حجت الاسلام محمدرضا رحمت، امام جمعه وقت تنکابن، با ابوالفتح نیکنام در نهایت به نفع نیکنام تمام شود. در نهایت ابوالفتح نیکنام با کسب 63درصد آرا راهی مجلس چهارم شد. در دوره پنجم انتخابات مجلس شورای اسلامی همچنان شاخصه هایی همانند ارتباط چهره به چهره با توده مردم و محبوبیت، می توانست مهم ترین اهرم برای ورود به مجلس باشد.

از سوی دیگر پرواضح است که کشاورزی یکی از محور اقتصادی مهم این حوزه انتخابیه بوده و فعالیت در این حوزه نیز می تواند جنبه دیگری از جلب آرای واجدین شرایط رای باشد. جعفرقلی راهب رئیس وقت اداره ی کشاورزی رامسر و تنکابن، ضمن فعالیت در این حوزه، چهره ای تحصیلکرده، محبوب و از نظر خواستگاه سیاسی وابستگی خاصی به هیچکدام از جناح های  سیاسی نداشت.

وی در رقابت با فخرالدین صابری و با کسب 55درصد آرا به مجلس راه یافت.


روی کار آمدن دولت اصلاحات و از سوی دیگر شرایط جامعه که تحت تاثیر فعالیت های اصلاح طلبان قرار داشت، فرصت مناسبی بود تا سنگر مجلس نیز توسط این جناح سیاسی فتح شود. فخرالدین صابری به عنوان روحانی و خطیب توانمند این حوزه که دوره پنجم نیز در آستانه ورود به مجلس قرار داشت، در ششمین دوره با حمایت قاطع حزب مشارکت ایران اسلامی راهی خانه ملت شد. از نکات مهم انتخابات مجلس ششم در این حوزه انتخابیه می توان به ردصلاحیت ابوالفتح نیکنام نماینده مجلس چهارم اشاره کرد.

انتخابات مجلس هفتم صحنه رقابت سه تن از کاندیداهای مطرح این حوزه بود. نیکنام پس از یک دوره ردصلاحیت بار دیگر در عرصه انتخابات حضور پیدا کرد و از طرفی صابری و راهب که دوره پنجم و ششم رقابت سنگینی بر سر حضور در مجلس داشتند نیز پا به کارزار انتخابات گذاشته بودند. برآیند ردصلاحیت نیکنام در کنار بعضی حواشی پیرامون صابری نماینده دوره ششم و همچنین برخی مسائل سیاسی درخصوص عدم مشارکت اصلاح طلبان در انتخابات مجلس هفتم منجر به انتخاب راهب شد. وی توانست با کسب 34درصد آرا راهی مجلس شود.


دوره هشتم مجلس آرای حوزه انتخابیه تنکابن و رامسر باطل اعلام شد ودر نهایت، انتخابات به میان‌دوره‌ای کشیده شد و نیکنام به خانه ملت راه یافت. علت ابطال انتخابات تخلفات انتخاباتی مطرح شد. در انتخابات دوره نهم و دهم رای شریعت نژاد که حامیان دولت و اعتدالیون از وی حمایت کردند، بر اساس شاخص های سیاسی ارزیابی شد.

با توجه به توضیحات فوق می توان گفت که در سه دوره نخست انتخابات مجلس، ائمه جمعه اثرگذاری فراوانی داشتند و گزینه های مورد نظر آن ها راهی خانه ملت می شدند اما در دوره های بعد، میزان این اثرگذاری کمتر و کمتر شد. آذری زبان های منطقه نیز در انتخابات های مختلف موثر بودند و در مجلس پنجم و هفتم، راهب و در ادامه شریعت نژاد از آرای آذری ها بهره فراوانی بردند.
از نکات جالب توجه، آنکه از 8دوره پیشین دوره های اول، دوم، چهارم و پنجم دو مرحله ای شد.