برگزیده ها
ضرورت تفسیر اصل 113 قانون اساسی از سوی مجلس

یک حقوقدان گفت: بهتر است قانونی در مجلس در رابطه با شیوه اجرای اصل 113 قانون اساسی لحاظ شود و حدود و ثغور این اصل و چگونگی اجرای این مسئولیت از سوی رییس جمهور، تعیین و مسئولیت قانون اساسی را تبیین کند.

مازند مجلس: حسین میرمحمدصادقی درباره مفاد اصل 113 قانون اساسی و مفاد آن که آورده " پس از مقام معظم رهبری رئیس جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط می‌شود، بر عهده دارد"، گفت: این اصل موجب یک سری اختلاف نظرهایی بوده است. بیشتر موضوع به این عبارت که « رییس جمهور..... مسئولیت اجرای قانون اساسی.....» را برعهده دارد، مربوط می شود.

وی افزود: اگر ما این اصل را محدود کنیم، مسئولیت اجرای قانون اساسی محدود به رییس جمهور و قوه مجریه نیست و تمام روسای قوا، مسول اجرای قانون اساسی هستند. حتی هر مسئولی طبعا باید مفاد قانون اساسی را رعایت کند.

این حقوقدان تصریح کرد:‌ زمانی که به طور خاص مسئولیت اجرای قانون اساسی برعهده رییس جمهور گذاشته شده است، طبعا چیزی فراتر از قوه مجریه مورد نظر بوده و آن اینکه او نظارت داشته باشد یا در مواردی که اصول قانون اساسی بر زمین مانده تذکر بدهد یا درقالب لوایح، قوانین عادی را به مجلس پیشنهاد کند تا قانون اساسی اجرایی شود.

معاون قوانین مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بهتر است قانونی در مجلس در رابطه با شیوه اجرای اصل 113 قانون اساسی لحاظ شود، گفت: در برخی از اصول دیگر هم مانند بند 5 اصل 156 قانون اساسی که "اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمین" را آورده یا اصل 142 قانون اساسی که راجع به دارایی مسوولین است همانند اصل 113 قانون اساسی بحث هایی مطرح بوده است؛ لذا بهتر است که قانون عادی تصویب شود و حدود و ثغور اصل 113 قانون اساسی به ویژه چگونگی اجرای این مسوولیت از سوی رییس جمهور تعیین شود و مسوولیت قانون اساسی را تبیین کند.

وی یادآور شد: طبعا تفسیر قانون اساسی طبق اصل 98 بر عهده شورای نگهبان است و در مورد اصل 113 قانون اساسی، شورای نگهبان تفسیری کرده و آن تفسیر براساس اصل 98 لازم الاتباع است؛ البته ممکن است حدود و ثغور این اصل نیاز به تبیین بیشتری داشته باشد که در قالب یک قانون عادی می شود آنرا انجام داد.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهور در نشست خبری 22 مهرماه خطاب به خبرنگاری که به پرونده‌های موسوم به محیط زیستی‌ها و کارگران و خبرنگاران اشاره کرده بود، گفت: به پرونده‌هایی که در قوه قضاییه مطرح شده اشاره کردید. رئیس جمهور طبق اصل ۱۱۳ قانون اساسی باید مداوم حواسش به قانون اساسی باشد. این موضع کجا فراموش شده است؟ برخی اصول را من در سخنرانی‌ها می گویم عده‌ای عصبانی می شوند. همه پرسی در همین قانون اساسی است؛ اگر بد است حذف کنید. اصل ۱۱۳ را شورای نگهبان تفسیر کرده که عملا انگار این اصل را نداریم. به مجلس تذکر می‌دهم می گویند طبق تفسیر شورای نگهبان چنین است، به قوه قضاییه می گویم همین را می‌گویند. اصل ۱۱۳ اصل مهمی است و مردم به رئیس‌جمهور رای نمی‌دهند که فقط مسئول اجرای قانون باشد. مسئول نظارت هم هست. اگر می خواهیم تفسیری کنیم بگذاریم برای رئیس بعدی و از قبل به مردم این موضوع را بگوییم. تفسیری که می گوید هرجا مسئول مستقیمی ندارد رئیس جمهور باید باشد، پس این اصل را برای چه تصویب کردند. به نظرم اگر این اصل اجرا شود مشکلات بر طرف می‌شود.

پس از آن کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان نیز در واکنش به سخنان رییس جمهور در اظهارنظری توییتری گفت: «‏همانطور که اصل ۱۱۳ بدرستی جایگاه و اختیارات رئیس جمهور را معین کرده، اصل ۹۸ نیز تفسیر را بر عهده شورای نگهبان نهاده است که این تفسیر عین قانون اساسی بوده و بر همگان لازم الاجراست. ضمن اینکه تفسیر اصل ۱۱۳ در دوره رئیس جمهور قبلی در سال ۱۳۹۱ انجام و ابلاغ شده است.»

تفسیر اصل 113 قانون اساسی حسین میرمحمد صادقی حقوقدان مازندمجلس